Βρασίδας Καραλής
Μια ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου
Το βιβλίο αυτό αφηγείται την ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου από τη γέννησή του, στις αρχές του 20ού αιώνα, μέχρι τις μέρες μας. Επιχειρεί να ξεκαθαρίσει το υλικό ―το οποίο είναι τεράστιο και σε εντυπωσιακό βαθμό ανεξερεύνητο―, με σκοπό να παρουσιάσει, πέρα από το εξειδικευμένο ή το περιστασιακό, το απόσταγμα: αυτό που ξεχωρίζει και που καθίσταται σύμβολο μιας γενικής τάσης, ψηφίδα μιας συλλογικής απάντησης.
Στόχος είναι να αναδειχθούν τα ίδια τα κινηματογραφικά έργα, οι προσωπικότητες πίσω από αυτά, το ιστορικό πλαίσιο, και η συνάφεια με τις διεθνείς τάσεις. Το βιβλίο σχετικοποιεί τη διάκριση μεταξύ εμπορικού σινεμά και κινηματογράφου τέχνης, μελετώντας και είδη όπως η κωμωδία, το μελόδραμα ή το μιούζικαλ. Παράλληλα, εξετάζει ερωτήματα σχετικά με την κοινωνική τάξη, την πολιτισμική μνήμη και το φύλο, προτείνοντας ερμηνείες στο ευρύτερο πλαίσιο της εγχώριας πνευματικής ιστορίας και της ιστορίας των ιδεών στην Ευρώπη.
Ο ελληνικός κινηματογράφος υπήρξε αναμφίβολα εξαιρετικά παραγωγικός και λαοφιλής: για ένα διάστημα παρήγε περισσότερες ταινίες ανά άτομο από το Χόλλυγουντ, ενδεχομένως και απ’ οποιαδήποτε χώρα στον κόσμο, ενώ υπήρχαν χρονιές που στην Ελλάδα κόβονταν πάνω από 100 εκατομμύρια εισιτήρια. Την ίδια στιγμή μαστιζόταν από μια διαρκή τάση προς την εσωστρέφεια, η οποία ωστόσο δεν συνοδευόταν από μια διάθεση κριτικής αυτοεξέτασης, αλλά συχνά εκφυλιζόταν σε μια παιδιάστικη και άγονη αυτοϋποτίμηση.
Το βέβαιο είναι ότι το ελληνικό σινεμά έδωσε πολλές θαυμάσιες ταινίες, ορισμένες εκ των οποίων θα μπορούσαν άνετα και με σιγουριά να χαρακτηριστούν «μεγάλες ταινίες» του ευρωπαϊκού ή ακόμη και του παγκόσμιου κανόνα. Το σημαντικότερο επίτευγμα, πάντως, του ελληνικού κινηματογράφου ―επίτευγμα που κατέστη δυνατό χάρη στο επίμονο όραμα και το ηθικό σθένος ορισμένων εξαιρετικών κινηματογραφιστών― ήταν ότι κατάφερε να διαμορφώσει και να εδραιώσει ένα εικονοπλαστικό ιδίωμα ικανό να αποτυπώσει την ελληνική εμπειρία, με όλη της την αντιφατικότητα και πολυσχιδία, σε μια συνεκτική οπτική γλώσσα.
Ο Βρασίδας Καραλής (1960) γεννήθηκε στην Κρέστενα. Είναι Καθηγητής Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Σύδνεϋ και εκδότης του Journal of Modern Greek Studies(Australia and New Zealand).
Έχει μεταφράσει Βυζαντινούς ιστορικούς και αυστραλιανή λογοτεχνία στα νέα ελληνικά και έχει δημοσιεύσει μελέτες, όπως: Ο Νίκος Καζαντζάκης και το παλίμψηστο της ιστορίας (1994), Για τον Ανδρέα Αγγελάκη (2003), Αναγνώσεις σολωμικών κειμένων(2004).
Στα αγγλικά έχει δημοσιεύσει, μεταξύ άλλων, τα: Realism in Greek Cinema (2017), The Cinematic Language of Theo Angelopoulos (2022), Theo Angelopoulos: Filmmaker and Philosopher (2023), και έχει επιμεληθεί συλλογικούς τόμους για τον Μάρτιν Χάιντεγκερ, τη Χάννα Άρεντ και τον Κορνήλιο Καστοριάδη.
Το έργο του A History of Greek Cinema (2012), που παρουσιάζεται εδώ σε επαυξημένη έκδοση, μεταφράζεται ήδη στα ισπανικά και τα τουρκικά.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ
Βρασίδας Καραλής: Για μένα το "Τελευταίο ψέμα" του Κακογιάννη είναι η καλύτερη ελληνική ταινία.
Συνέντευξη: Χρήστος Παρίδης | LIFO
Για το κατορθωμένο σώμα της ελληνικής εικονοπλαστικής παράδοσης
Συνέντευξη: Δημήτρης Αγγελής | Φρέαρ
Ο Βρασίδας Καραλής μιλάει για το βιβλίο του «Μια Ιστορία του Ελληνικού Κινηματογράφου»
Συνέντευξη: Γιάγκος Πλατής | deBop
ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ
Για τον ελληνικό κινηματογράφο του Βρασίδα Καραλή | Αφιέρωμα στο Φρέαρ
ΒΡΑΣΙΔΑΣ ΚΑΡΑΛΗΣ
ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ
Τίτλος πρωτοτύπου: A History of Greek Cinema
Μετάφραση: Αχιλλέας Ντελλής
Επιμέλεια: Θάνος Σαμαρτζής, Δέσποινα Κανελλοπούλου, Μαργαρίτα Ζαχαριάδου & Νίκος Αναστασόπουλος
Σχεδιασμός εξωφύλλου: Γιώργος Καλοφωλιάς, Electra Furiosa
442 σελ.
25 €
Μάιος 2023
τα οικεία / 4
ISBN: 978-618-5598-23-5